7 grudnia w Teatrze Kamienica w Warszawie, miała miejsce Gala Jubileuszowa Europejskich Dni Dziedzictwa „Połączeni dziedzictwem”. Jedną z wyróżnionych instytucji za działania z lat 2021 i 2022 została pasłęcka biblioteka.
Europejskie Dni Dziedzictwa, zapoczątkowane we Francji przez Radę Europy w 1985 r. i prowadzone jako wspólna inicjatywa Komisji Europejskiej i Rady Europy od 1999 r., umożliwiły obywatelom poznawanie kultury poprzez wydarzenia tematyczne. Stanowią doskonałą okazję do odkrywania historii ludzi i miejsc, które przyczyniły się do ukształtowania kultury i dziedzictwa Europy.
Inicjatywa należy do najbardziej znanych wydarzeń kulturalnych w Europie. Ogólnoeuropejski charakter programu łączy mieszkańców Europy i odwołuje się do europejskiego wymiaru dziedzictwa kulturowego zapisanego w Europejskiej Konwencji Kulturalnej. W tym roku odbyło się aż 50 000 wydarzeń, które miały na celu uznanie wartości wspólnego europejskiego dziedzictwa i potrzebę jego zachowania dla obecnych i przyszłych pokoleń.
Przez dwa weekendy września w całej Polsce odbyło się ponad 1200 wydarzeń o charakterze artystycznym i naukowym, w których uczestniczyło przeszło 200 tysięcy osób. Nie brakowało wystaw, koncertów, pokazów, spacerów, rajdów, festynów i wielu innych, emocjonujących przedsięwzięć, które na długo pozostaną w pamięci wszystkich osób, które wzięły w nich udział. Ogólnopolskim koordynatorem obchodów Europejskich Dni Dziedzictwa jest Narodowy Instytut Dziedzictwa, który odpowiada także za promocję projektu w skali całego kraju. Na przestrzeni czasu – przy wsparciu władz samorządowych, dziesiątek organizacji pozarządowych, setek organizatorów poszczególnych wydarzeń oraz mediów tradycyjnych i społecznościowych – powstała wyjątkowa formuła tego projektu, co podkreśliła podczas swojego przemówienia dyrektor Narodowego Instytutu dziedzictwa, dr hab. Katarzyna Zalasińska, zwracając również uwagę na rolę bibliotek:
„Europejskie Dni Dziedzictwa są tak wyjątkowe, ponieważ jest to formuła, w której każdy może znaleźć coś dla siebie, niezależnie od zainteresowań, wieku – są to oferty dla całych rodzin. Jednak bez pomysłowości i zaangażowania organizatorów, tego wszystkiego by nie było. (…)To co mnie szczególnie cieszy, to przede wszystkim zaangażowanie bibliotek. […] Biblioteki są bardzo ważne w systemie ochrony dziedzictwa. To trzeba wyraźnie powiedzieć, że czasami nie dostrzegamy znaczenia bibliotek, a ono jest ogromne w ramach ochrony dziedzictwa materialnego i niematerialnego”.
W gronie wyróżnionych organizatorów: instytucji i organizacji, takich jak Zamek Królewski w Warszawie, Muzeum Narodowe w Gdańsku, Muzeum Zamkowe w Malborku, Urząd Miejski w Brzegu, Muzeum Nadwiślańskie w Kazimierzu Dolnym, Książnica Pedagogiczna im. A. Parczewskiego w Kaliszu znalazła się również Biblioteka Publiczna w Pasłęku.
Pasłęcka biblioteka przystąpiła do EDD w roku 2021 organizując spotkanie „Pasłęckie smaki” – swoje wystąpienia mieli Michał Zarzeka z cukierni Hildebrandt, Wiesław Śliwka z PSS w Pasłęku oraz Grzegorz Skalmowski. W roku 2022 pierwsze dwa wydarzenia miały miejsce 10 września: spotkaliśmy się w pasłęckiej greckokatolickiej Cerkwi Narodzenia Najświętszej Maryi Panny oraz w bibliotecznej Izbie Historycznej.
W Cerkwi ks. Igor Hubacz poprowadził niezwykle interesującą opowieść o historii cerkwi greckokatolickiej, o różnicach między wyznaniami, o wyposażeniu kościoła. Była też krótka opowieść o Akcji Wisła z 1947 r. Uczestnicy spotkania miękli okazję posłuchać krótkiego występu chóru oraz obejrzeć kronikę parafialną i modlitewniki, przywiezione przez pierwszych przesiedleńców.
Drugie spotkanie w Izbie Historycznej to wernisaż wystawy „Pasłęckie procesje i pochody” nad którą to ekspozycją patronat honorowy objął Wiceminister Aktywów Państwowych Andrzej Śliwka, patronatem wydarzenie objął również Burmistrz dr Wiesław Śniecikowski. Partnerem wystawy, prezentowanej do końca roku, jest Fundacja PKO BP a sponsorem Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy. Ekspozycja prezentuje dotychczas pozyskane zdjęcia o tematyce pochodów z okazji 1-szego Maja oraz masowych wydarzeń kościelnych po roku 1945. Zdjęcia te pochodzą od prywatnych darczyńców, którzy udostępniają je dla pasłęckiej biblioteki i tworzonego Archiwum Cyfrowego Biblioteki Publicznej w Pasłęku.
Tydzień później, w dniu 17 września miało miejsce 3 spotkanie, w Czytelni biblioteki, pt. Pierniki w Polsce. Śladami piernikarskiego rzemiosła po warmińsko-mazurskim". Wykład i warsztaty poprowadzili: Anna Kornelia Jędrzejewska z Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy oraz Krzysztof Lewandowski z Muzeum Toruńskiego Piernika Oddział Muzeum Okręgowego w Toruniu. W ramach projektu pani Anny - nagrywaliśmy materiały wideo w naszej bibliotece oraz w Cukierni Hildebrandt, która produkuje Pasłęckie Pierniki. Goście, dzięki uprzejmości prelegentów, mogli skosztować toruńskich katarzynek (dzięki Fabryce Cukierniczej Kopernik) oraz pierników wrocławskich (dzięki Piernikarni Wrocławskiej - Pierniki Wrocławskie), no i oczywiście pasłęckich pierników. Każdy uczestnik spotkania mógł własnoręcznie wykonać miks przypraw piernikowych i zabrać do domu. Wydarzenia zorganizował i prowadził p.o. dyrektora Biblioteki, Piotr Adamczyk.
- edycja Europejskich Dni Dziedzictwa była objęta Patronatem Narodowym Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy w Stulecie Odzyskania Niepodległości.
Źródło i fot: Piotr Adamczyk oraz Narodowy Instytut Dziedzictwa
